ทำไมต้องฝันว่าเห็นสิ่งต่างๆ

เพื่อนๆ เคยสงสัยไหมว่าทำไมเราต้องฝัน โดยเฉพาะเมื่อฝันว่าเห็นเรื่องราวต่างในความฝันหมายนั้นหมายถึงอะไร? เป็นเวลามาช้านานแล้วที่เราตั้งคำถามถึงความหมายของความฝันว่าเห็นเป็นเรื่องราวที่จะเกิดขึ้นในภายภาคหน้า หรือฝันกับสิ่งที่เป็นอยู่ในปัจจุบัน บางคนฝันไปไกลกว่านั้นย้อนไปจนถึงอดีตชาติ อารยธรรมในยุคแรกคิดว่าความฝันเป็นสื่อกลางระหว่างมนุษย์กับเทพเจ้า

บางคนถือว่าความฝันเป็นสิ่งที่มีอิทธิพลกับชีวิต จนถึงขั้นทำให้ชีวิตพลิกผันได้ แต่บางคนกลับเชื่อว่าความฝันจะเป็นจริงได้หรือไม่ขึ้นอยู่กับโชคชะตา หรือบุญวาสนาของคนผู้นั้น บางคนก็นำเอาความฝันมาคำนวณเป็นเลข แล้วนำตัวเลขนั้นไปเสี่ยงโชค

เรื่องราวเกี่ยวกับความฝันและการทำนายฝัน มีปรากฏในสังคมไทยมาตั้งแต่ครั้งโบราณกาล ดังจะเห็นได้จากวรรณคดีไทยเกือบแทบทุกเรื่องที่ มักสอดแทรกเหตุการณ์อันเป็นผลสะท้อนจากความฝันไว้อยู่เป็นนิจ เช่น ขุนช้างขุนแผน รามเกียรติ์ ลิลิตพระลอ เป็นต้น หรือแม้แต่จารึกในพงศาวดารก็มีการกล่าวถึงตำแหน่งโหรหลวง ซึ่งเป็นผู้ทำหน้าที่ทำนายความฝันให้แก่พระเจ้าแผ่นดิน บางครั้งพระเจ้าแผ่นดินก็ทรงมีพระสุบินนิมิตที่แม่นยำ จนสามารถบ่งบอกถึงเหตุการณ์ในอนาคตได้อย่างไม่น่าเชื่อ

ในทางพระพุทธศาสนาก็ได้กล่าวถึงเหตุแห่งฝันไว้ 4 ประการ ได้แก่

• ฝันเพราะธาตุกำเริบ คือ ธาตุในร่างกายแปรปรวนทำให้ฝัน อาหารไม่ย่อย สุขภาพไม่ดี ท้องเสีย อาจป่วยหรือเพิ่งหายป่วย ทำให้จิตเกิดแปรปรวน คิดมาก ฟุ้งซ่าน หรืออาจคิดปรุงแต่งไปเอง ในขณะที่นอนหลับจึงฝัน ทำให้เป็นความฝันแบบนี้ อาจจำได้บ้างไม่ได้บ้าง ไม่แม่นยำจัดเป็นลางบอกเหตุไม่ได้
• ฝันเพราะจิตอาวรณ์ คือ ฝันถึงอารมณ์ที่ตนเคยผ่านมาแล้ว การคิดเรื่องใดเรื่องหนึ่งบ่อยๆ หมกมุ่น หรือพูดถึงบ่อยๆ ใจจดจ่อในเรื่องนั้นตลอดเวลา จึงเก็บเอาไปฝัน เป็นเรื่องเป็นราว แต่แท้จริงแล้วการฝันแบบนี้ไม่มีสาระ เชื่อถือไม่ได้
• ฝันเพราะเทพสังหรณ์ คือ เทพยดาดลให้ฝัน บางครั้งเทวดาต้องการมาบอกอะไรบางอย่าง จึงมาดลใจให้ฝันเป็นเรื่องเป็นราว เช่น บางครั้งจะมีเรื่องร้ายๆ เกิดขึ้นในเร็ววันนี้ เทวดาจึงมาเข้าฝันบอก ความฝันแบบนี้พอเชื่อถือได้
• ฝันเพราะบุพนิมิต คือ เป็นนิมิตอันเกิดจากบุญและบาป ที่เกิดจากการกระทำที่เป็นอำนาจของกรรม เป็นอารมณ์ที่เกิดจากมโนทวาร เป็นกรรมหรือบุญที่เคยสร้างสั่งสมมาแต่อดีตชาติใดชาติหนึ่งหรือชาติปัจจุบัน แต่ถูกเก็บเอาไว้ ในใจจนกระทั่งเข้ามากระทบจิตใจกลายเป็นความฝัน ซึ่งมีพลังมากบางเรื่องก็เป็นจริงขึ้นมาได้ มีทั้งเรื่องดีและเรื่องร้าย เราเรียกเหตุการณ์แบบนี้ว่าเป็นลางสังหรณ์ คือความฝันที่เป็นเรื่องจริงและมาเตือนให้รู้ล่วงหน้า เพื่อให้หลีกเลี่ยง แต่ในบางครั้งก็ไม่สามารถหลีกเลี่ยงได้ แม้ว่าจะรู้ก่อนล่วงหน้าแล้วก็ตาม แต่ก็ทำอะไรไม่ได้

เวลาที่ฝัน

คนโบราณเชื่อว่าระยะเวลาที่ฝันนั้นก็มีอิทธิพลต่อการทำนายฝันด้วยเช่นกัน โดยเชื่อว่า

ฝันตอนกลางวัน อาจเป็นการบอกเหตุจากพระภูมิเจ้าที่ ผีบ้านผีเรือน หรืออาจเป็นสิ่งที่เกิดจากความรู้สึกนึกคิดของผู้ฝันเอง เป็นสิ่งที่ไม่แน่ชัดว่าจะสามารถบอกเหตุได้หรือไม่

ฝันตอนหัวค่ำ (ประมาณหกโมงเย็นถึงสี่ทุ่ม) เชื่อว่าลางบอกเหตุของฝันช่วงนี้จะเกิดขึ้นราวครึ่งปีนับจากวันที่ฝัน

ฝันตอนดึก (ประมาณสี่ทุ่มถึงตีสอง) เชื่อว่าลางบอกเหตุจากฝันนี้จะเกิดขึ้นราว 1-3 เดือน นับจากวันที่ฝัน

ฝันตอนรุ่งสาง (ประมาณตีสองถึงรุ่งสว่าง)เชื่อว่าลางบอกเหตุจากฝันนี้จะเกิดขึ้น 3-15 วัน นับจากวันที่ฝัน

เรื่องราวเกี่ยวกับความฝันนั้นผูกพันกับสังคมไทยมาช้านาน แม้ความฝันจะเป็นเรื่องที่เกี่ยวพันกับความเชื่อเสียเป็นส่วนใหญ่ แต่ก็นับว่าเป็นเรื่องที่น่าสนใจอยู่ไม่น้อยในแง่ของการตีความแปลความหมายของฝัน เป็นความมหัศจรรย์ของฝันบอกเหตุการณ์ที่น่าสนใจ

วันที่ฝัน

• ฝันวันอาทิตย์ ฝันคืนวันอาทิตย์ เกิดกับคนอื่นๆ ทั่วไป
• ฝันวันจันทร์ ฝันคืนวันจันทร์ เกิดกับวงศ์ญาติ
• ฝันวันอังคาร ฝันคืนวันอังคาร เกิดกับพ่อแม่พี่น้อง
• ฝันวันพุธ ฝันคืนวันพุธ เกิดกับบุตรและภรรยาหรือสามี
• ฝันวันพฤหัสบดี ฝันคืนวันพฤหัสบดี เกิดกับครู อาจารย์ และมิตรสหาย
• ฝันวันศุกร์ ฝันคืนวันศุกร์ เกิดกับสัตว์เลี้ยงของเรา
• ฝันวันเสาร์ ฝันคืนวันเสาร์ เกิดกับตัวเอง

ความฝันว่าเห็นสัตว์กับตัวเลข

ตัวเลข	ฝันว่าเห็น
1	ฝันเห็น ไก่, หนู, เสาเรือน, ดินสอ, ปากกา, ไม้ไผ่, ก้านธูป, บุหรี่, หนอน, ดิน, เส้นผม, เส้นเชือก, เทียนไข, มดเล็กๆ, ปิ่นปักผม, สายสร้อย, กบ, ดอกบัว ฯลฯ
2	ฝันเห็น น้ำ, ตะเกียบ, กางเกง, เสื้อ, รองเท้า, ราง รถไฟ, ช้อนส้อม, ข้าวสาร, ขวด, วัว (ฉลู), ผีเสื้อ, ถนน หนทาง, ขื่อคา, เลือด, ตุ้มหู, แขน, ขา ฯลฯ
3	ฝันเห็น สามง่าม, คราด, ส้อม (ไม่รวมช้อน), คทา, จั่วหลังคา, ทางสามแยกหรือสามแพร่ง, ธงสามเหลี่ยม, เต่า, ตะพาบน้ำ, รถสามล้อ, สามขา, พัดลม, ลม, เสือ (ขาล), เกาฑัณฑ์หรือธนู, สามเณร, เตาไฟ, ซี่ฟัน ฯลฯ
4	ฝันเห็น คนตาย, โลงศพ, หีบห่อ, กระเป๋าเดินทาง, ลังไม้, สมุด, หนังสือ, กระจก, สัตว์สี่เท้าบางชนิด (สุนัข, เสือ, กระต่าย, วัว, ควาย, ลา, แมว, ฯลฯ) รถยนต์, เครื่อง บิน, ผ้าเช็ดหน้า, มุ้ง, ว่าวปักเป้า, ไพ่ป๊อก, จอภาพยนตร์, หน้าต่าง ฯลฯ
5	ฝันเห็น งูใหญ่ (มะโรง), พญานาค, ผู้หญิง, เรือ, ศีรษะ คน, ว่าวจุฬา, รั้วบ้าน, ดวงดาว, เมฆหมอก, ห่าน, ดอกไม้ (หอม), มือ, เท้า ฯลฯ
6	ฝันเห็น ไม้เท้า, เบ็ดตกปลา, คันร่ม, หวี, ผีหลอก, ขวาน, ดาบ, งู (มะเส็ง), กระบวย, ลูกเต๋า (หกเหลี่ยม), สะพานโค้ง, ระฆัง, นก (วิหค), กุญแจ, ต้นไม้, หมวก, ฯลฯ
7	ฝันเห็น ตุ๊กแก, จิ้งจก, จอบ, จรวด, เจว็ด, ศาล, แจกัน, มีดพร้า, จิ้งหรีด, จักจั่น, เจดีย์, อาคารบ้านเรือน, หลังคา, ม้า (มะเมีย) ฯลฯ
8	ฝันเห็น แว่นตา, นมผู้หญิง, ห่วง ๒ ห่วงคล้องกัน, คน กอดอก, เป็ด, พระสงฆ์, ญาติผู้ใหญ่, ปี๊บน้ำ, แมงมุม, โบสถ์, แพะ (มะแม), แมงป่อง, ปลวก, จอมปลวก, ปราสาท, พระ ปราง, โซ่ตรวน, ปากคน, ปลิง ฯลฯ
9	ฝันเห็น กษัตริย์, บิดามารดา, พระพุทธรูป, พระแก้ว มรกต, พระปฐมเจดีย์, ภูเขา, ภูเขาทอง, ลิง (วอก), ยักษ์, กำแพงใหญ่ๆ, เทวดา, กุ้ง, กบ, ช้าง, ต้นไม้ใหญ่, ฉัตร ฯลฯ
0	ฝันเห็น ห่วง, แหวน, กำไลข้อมือ, นาฬิกาข้อมือ, ถัง น้ำ, พระอาทิตย์, พระจันทร์, คนตาย, หลุม, บ่อ, ล้อรถ, ชามจาน, กระป๋องกลม, กลอง, โถส้วม, ฆ้อง, ผลไม้ลูก กลมๆ, กระดุม, ถาด ฯลฯ

ความฝันมาจากไหน

ความฝันถูกสร้างขึ้นโดยจิตใต้สำนึก ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของสมองที่ไม่ผูกพันกับความเป็นจริง จิตใต้สำนึกทำงานอยู่เสมอ จินตนาการสิ่งต่างๆ บิดเบือนความเป็นจริง และเป็นส่วนหนึ่งกับจิตใจของเรา ความฝันเป็นการผสมผสานระหว่างประสบการณ์จากจิตสำนึกซึ่งจะเกิดขึ้นเมื่อจิตสำนึกหลับใหล

ซิกมันด์ ฟรอยด์ (Sigmund Freud) นักจิตวิทยาชื่อดังเชื่อว่าความฝันเป็นหน้าต่างสู่จิตใต้สำนึกของเรา

• ความปรารถนาโดยไม่รู้ตัว
• ความคิด
• แรงจูงใจ

ฟรอยด์คิดว่าความฝันเป็นวิธีที่ผู้คนจะตอบสนองความต้องการและความปรารถนาที่ไม่เป็นที่ยอมรับของสังคม แต่อาจเป็นเรื่องยากที่จะเก็บรายละเอียดทั้งหมดไว้ บางความฝันก็มีความสุข บางความฝันก็น่ากลัว และบางความฝันก็ตลกด้วยซ้ำ แต่สำหรับคนไทยเราแล้วเมื่อใกล้วันหวยออก มักจะนำความฝันมาตีความหมายเป็นตัวเลข

ความฝันสามารถทำนายอนาคตได้หรือไม่?

บางครั้งความฝันก็เป็นจริงหรือบอกถึงเหตุการณ์ล่วงหน้าหรืออนาคต เมื่อเราหลับฝันที่มีเหตุการณ์ความจริง ความน่าจะเป็นไปได้มากที่สุด คือ

• เหตุบังเอิญ
• ความจำไม่ดี
• การเชื่อมโยงกับข้อมูลที่ทราบโดยไม่รู้ตัว

แต่บางครั้งความฝันสามารถกระตุ้นให้เราทำบางอย่าง ซึ่งจะเป็นเหตุทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงอนาคตหรือเหตุการณ์ข้างหน้า

ทำไมความฝันถึงจำยาก

ทำไมความฝันถึงถูกลืมได้ง่าย บางทีเราอาจถูกออกแบบให้ลืมความฝัน เพราะหากเราจำทั้งหมด เราอาจไม่สามารถเล่าความฝันจากความทรงจำที่แท้จริงได้ นอกจากนี้ การจำความฝันอาจทำได้ยากขึ้น เพราะในช่วงหลับร่างกายของเราอาจปิดระบบในสมองที่สร้างความทรงจำ เราอาจจำได้เฉพาะความฝันที่เกิดขึ้นก่อนที่เราจะตื่น

บางคนบอกว่าไม่ใช่ว่าจิตใจของเราลืมความฝัน แต่เราไม่รู้ว่าจะเข้าถึงความฝันได้อย่างไร ความฝันอาจเก็บไว้ในความทรงจำของเราเพื่อรอการเรียกคืน สิ่งนี้อาจอธิบายได้ว่าทำไมจู่ๆ ถึงจำความฝันได้ในวันต่อมา ซึ่งอาจมีบางอย่างเกิดขึ้นเพื่อกระตุ้นความทรงจำ