คุณเคยทุกข์ทรมานจากอาการปวดหัวหรือไมเกรนไหม หากกำลังมองหาวิธีการรักษาแบบธรรมชาติ เราแนะนำให้ลองใช้ฟีเวอร์ฟิว (Feverfew) พืชสมุนไพรที่ช่วยป้องกันและรักษาอาการปวดศีรษะแบบธรรมชาติที่มีศักยภาพ
เป็นเวลานานหลายศตวรรษมาแล้วที่สมุนไพรชนิดนี้มีการใช้แบบดั้งเดิม เช่น มีไข้ ปวดหัว ปวดท้อง ปวดฟัน แมลงกัดต่อย ภาวะมีบุตรยาก และปัญหาเกี่ยวกับการมีประจำเดือนและในระหว่างการคลอดบุตร การใช้แบบพื้นบ้านสำหรับรักษาอาการมีไข้ อาจรวมถึงอาการปวดหัวไมเกรน โรคไขข้ออักเสบ โรคสะเก็ดเงิน ภูมิแพ้ โรคหอบหืด หูอื้อ เวียนศีรษะ และคลื่นไส้อาเจียน(1)
ผลจากการบรรเทาความเจ็บปวดของฟีเวอร์ฟิว กล่าวกันว่ามาจากชีวเคมีที่เรียกว่า พาร์ธีโนไลด์ (Parthenolide) ซึ่งมีช่วยกับการขยายหลอดเลือดที่เกิดขึ้นในไมเกรน อาจมีประสิทธิภาพมากกว่ายาต้านการอักเสบที่ไม่ใช่สเตียรอยด์ เช่น แอสไพริน!(2)
ฟีเวอร์ฟิวคืออะไร
ฟีเวอร์ฟิว (Tanacetum parthenium) เป็นไม้พุ่มสั้นที่คล้ายดอกเดซี่และใบที่มีกลิ่นหอม แพร่กระจายได้อย่างรวดเร็ว ซึ่งมีถิ่นกำเนิดในเทือกเขาบอลข่านของยุโรปตะวันออก ปัจจุบันเติบโตไปทั่วยุโรป อเมริกาเหนือ และอเมริกาใต้
ใบแห้งและบางครั้งอาจใช้ดอกและลำต้นทำอาหารเสริม รวมทั้งแคปซูล ยาเม็ด และสารสกัดที่เป็นของเหลว บางครั้งก็กินใบสด
ชีวเคมีของฟีเวอร์ฟิว ถูกกำหนดไว้อย่างดีโดยมีส่วนประกอบทางชีวภาพที่สำคัญที่สุดคือ เซสควิเทอร์พีนแลกโทน (Sesquiterpene lactones) ซึ่งเป็นส่วนประกอบหลักของพาร์ธีโนไลด์ เป็นหนึ่งในสาเหตุหลักที่ทำให้ต้านการอักเสบได้ดีเยี่ยม ฟีเวอร์ฟิวยังมีประกอบด้วยสารฟลาโวนอยด์และน้ำมันระเหยได้
ประโยชน์ต่อสุขภาพจากฟีเวอร์ฟิว
1. บรรเทาอาการไมเกรน
การวิจัยแสดงให้เห็นว่าการทานฟีเวอร์ไม่กี่ครั้งจะช่วยลดความถี่กำจัดอาการปวดหัวไมเกรน และอาการปวดหัว รวมถึงอาการปวด คลื่นไส้ อาเจียน รวมถึงความไวต่อแสงกับเสียงได้
การศึกษาในมนุษย์ที่น่าประทับใจจากงานวิจัยหลายชิ้นแสดงให้เห็นผลในเชิงบวกของการใช้ฟีเวอร์ฟิว เพื่อป้องกันและรักษาไมเกรน จากการสำรวจ 270 คนที่มีอาการไมเกรน พบว่ามากกว่า 70 เปอร์เซ็นต์ของพวกเขารู้สึกดีขึ้นมากหลังจากรับประทานใบสดเฉลี่ยวันละสองถึงสามใบ(3) มีประสิทธิภาพในการป้องกันอาการปวดศีรษะไมเกรน และไม่ก่อให้เกิดความกังวลด้านความปลอดภัยใดๆ อย่างที่เห็น ผลการศึกษาจำนวนมากยืนยันว่าการบรรเทาไมเกรนแบบธรรมชาติได้อย่างแน่นอน
2. ช่วยบรรเทาอาการโรคข้ออักเสบรูมาตอยด์
โรคข้ออักเสบรูมาตอยด์เป็นโรคอักเสบเรื้อรังที่มักส่งผลต่อข้อต่อเล็ก ๆ ในมือและเท้า โดยจัดเป็นหนึ่งในกลุ่มโรคภูมิต้านตนเอง (Autoimmune disease) โรคข้ออักเสบรูมาตอยด์เกิดขึ้นเมื่อระบบภูมิคุ้มกันโจมตีเนื้อเยื่อของร่างกายโดยไม่ได้ตั้งใจ เชื่อกันว่าฟีเวอร์ฟิวจะขัดขวางการผลิตพรอสตาแกลนดิน ซึ่งเป็นสารคล้ายฮอร์โมนที่ก่อให้เกิดความเจ็บปวดและการอักเสบ
จากการศึกษาในสตรีที่เป็นโรคข้ออักเสบรูมาตอยด์ตามอาการในปี 1989 มีการทดสอบใช้ฟีเวอร์ฟิวสำหรับบรรเทาความเจ็บปวด เนื่องจากการทดสอบในห้องปฏิบัติการก่อนหน้านี้แสดงให้เห็นว่าโดยทั่วไปสามารถลดการอักเสบได้ โดยให้ผู้หญิงกินใบไข้แห้งบดเป็นผงจำนวน 76 มก. แต่ยอมรับว่าก่อนหน้านี้แนะนำให้ใช้ 100–125 มก. เป็นปริมาณที่มีประสิทธิภาพ ในที่สุดนักวิจัยยอมรับว่าบางทีในปริมาณที่มากขึ้นอาจมีประโยชน์สำหรับโรคข้ออักเสบรูมาตอยด์(4)
ในขณะที่จำเป็นต้องมีการวิจัยเพิ่มเติม การศึกษาอีกชิ้นในปี 2009 ที่ดำเนินการโดยภาควิชาออร์โธปิดิกส์ที่บัณฑิตวิทยาลัยแพทยศาสตร์มหาวิทยาลัยโอซาก้าก็พบว่าพาร์ธีโนไลด์ “ช่วยบรรเทาความรุนแรงของการทำลายข้อต่อในสัตว์ทดลอง” โดยสรุปว่าการรับประทานฟีเวอร์ฟิวช่วยรักษาโรคข้ออักเสบตามธรรมชาติได้(5)
3. รักษาโรคผิวหนัง
โรคผิวหนังเป็นคำทั่วไปที่อธิบายถึงการอักเสบของผิวหนัง มีหลายสาเหตุและเกิดขึ้นได้หลายรูปแบบ โรคผิวหนังมักมีผื่นคันบนผิวหนังที่บวมแดง ฟีเวอร์ฟิวเป็นสารต้านการอักเสบที่มีประสิทธิภาพ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในการบรรเทาอาการบวมแดง
จากการศึกษาพบว่าอาจช่วยลดเซลล์ผิวที่เสียหายและการอักเสบได้ ในปี 2009 นักวิจัยพบว่าสารสกัดฟีเวอร์ฟิว โดยนำเอาพาร์ธีโนไลด์ออกทำให้มีฤทธิ์ต้านการอักเสบได้ ซึ่งบ่งชี้ว่าพฤกษศาสตร์นี้มีประสิทธิภาพในการบรรเทาอาการอักเสบของผิวหนังโดยไม่ทำให้เกิดอาการแพ้ทางภูมิคุ้มกัน(6)
หากคุณเป็นโรคโรซาเซีย (Rosacea) หรือมีอาการผื่นขึ้นเป็นประจำ ยาทาที่มีส่วนประกอบของฟีเวอร์ฟิวอาจช่วยบรรเทาอาการได้ ทำให้เป็นการรักษาโรซาเซียและการรักษาผื่นมีประสิทธิภาพ อีกทั้งยังช่วยปกป้องผิวจากรังสียูวีได้อย่างเป็นธรรมชาติ(7)
4. ช่วยต่อสู้กับโรคมะเร็ง
งานวิจัยที่ตีพิมพ์ในวารสารอาหารทางการแพทย์ ได้แสดงให้เห็นถึงฤทธิ์ต้านมะเร็งของสารสกัดจากฟีเวอร์ฟิว ต่อเซลล์มะเร็งเต้านมของมนุษย์ 2 สายพันธุ์ (Hs605T และ MCF-7) และเซลล์มะเร็งปากมดลูกในมนุษย์ 1 สายพันธุ์ (SiHa) สารสกัดเอธานอลจากฟีเวอร์ฟิว ช่วยยับยั้งการเจริญเติบโตของเซลล์มะเร็งทั้งสามชนิด(8)
5. ป้องกันลิ่มเลือด
โดยปกติแล้วเลือดจะไหลผ่านหลอดเลือดแดง และเส้นเลือดของเราอย่างราบรื่นและมีประสิทธิภาพ แต่ถ้ามีลิ่มเลือดอุดตันทำให้ไปขัดขวางการไหลเวียนของเลือดที่ไปหล่อเลี้ยงอวัยวะ อาจมีผลร้ายแรงและถึงขั้นเสียชีวิตได้ ปัญหาร้ายแรงที่เกิดจากลิ่มเลือดในหลอดเลือด ได้แก่ หัวใจวายและโรคหลอดเลือดสมอง
การวิจัยระบุว่าฟีเวอร์ฟิวอาจมีศักยภาพในการต้านการแข็งตัวของเลือด(9) ในฐานะที่เป็นยาต้านลิ่มเลือด สามารถช่วยป้องกันลิ่มเลือดไม่ให้ก่อตัวและเติบโต และด้วยเหตุนี้จึงลดความเสี่ยงของการเสียชีวิตจากอาการหัวใจวายหรือโรคหลอดเลือดสมอง!
เรื่องน่ารู้ของฟีเวอร์ฟิว
ชื่อฟีเวอร์ฟิวมาจากคำภาษาละตินคำว่า febrifuge (เฟบ’ระฟิวจฺ) ซึ่งแปลว่า “ยาลดไข้” ถูกบันทึกโดยแพทย์ชาวกรีกนามว่าพีดาเนียส ไดออสคอริดีส (Pedanius Dioscorides) ในศตวรรษแรกกำหนดให้เป็นพืชสมุนไพรสำหรับรักษา “แก้อักเสบ” ยังเป็นที่รู้จักกันในนามเฟเธอร์ฟิว (Featherfew) เพราะมีใบคล้ายขนนก
ชาวกรีกโบราณเรียกอีกชื่อหนึ่งของฟีเวอร์ฟิวว่าพาร์เธเนียม (Parthenium) เนื่องจากถูกใช้เป็นยาเพื่อช่วยชีวิตคนที่ตกจากวิหารพาร์เธนอนระหว่างการก่อสร้างในศตวรรษที่ห้าก่อนคริสต์ศักราช แพทย์ชาวกรีกชาวกรีกไดออสคอริดีส ใช้เป็นยาลดไข้ ยังเป็นที่รู้จักกันในนาม “แอสไพรินยุคกลาง” หรือ “แอสไพริน” แห่งศตวรรษที่ 18
ในอเมริกากลางและอเมริกาใต้ พืชชนิดนี้ถูกใช้เพื่อรักษาอาการผิดปกติต่างๆ ชาวอินเดียนแดงแห่งเทือกเขาแอนดีสให้ความสำคัญกับการใช้รักษาอาการจุกเสียด ปวดไต แพ้ท้อง และปวดท้อง
ชาวคอสตาริกาใช้เป็นยาต้มจากฟีเวอร์ฟิวเพื่อช่วยย่อยอาหาร บำรุงหัวใจ กระตุ้นการไหลเวียนโลหิตนบริเวณอุ้งเชิงกรานและมดลูก ในเม็กซิโกใช้เป็นยาแก้กระสับกระส่ายและยาชูกำลังเพื่อควบคุมการมีประจำเดือน ในเวเนซุเอลาใช้สำหรับรักษาอาการปวดหู
ข้อระวังและผลข้างเคียง
สตรีมีครรภ์ไม่ควรใช้ เพราะอาจทำให้มดลูกหดตัวเพิ่มความเสี่ยงของการแท้งบุตรหรือการคลอดก่อนกำหนด อาจมีอาการแพ้จากฟีเวอร์ฟิว หากสมาชิกในครอบครัวมีอาการแพ้พืชในตระกูลเดซี่ หญ้าแร็กวีดหรือเบญจมาศ แสดงว่าเรามีแนวโน้มสูงที่จะมีอาการแพ้เช่นกัน
ไม่มีรายงานผลข้างเคียงที่ร้ายแรง แต่ผลข้างเคียงที่พบได้น้อยจากฟีเวอร์ฟิวมากนัก ได้แก่ ปวดท้อง อาหารไม่ย่อย มีแก๊ส ท้องร่วง คลื่นไส้ อาเจียน และหงุดหงิด บางคนที่เคี้ยวใบดิบอาจมีแผลในปาก สูญเสียรสชาติ และริมฝีปาก ลิ้น และปากบวม
ห้ามทานฟีเวอร์ฟิวร่วมกับแอสไพริน แปะก๊วย และสารทำให้เลือดบางลง พูดคุยกับแพทย์ก่อนรับประทานหากมีปัญหาสุขภาพเรื้อรัง หรือทานยาทำให้เลือดบางและยารักษาโรคตับ หากมีกำหนดเข้ารับการผ่าตัด แจ้งให้แพทย์ทราบ เนื่องจากอาจมีผลต่อการดมยาสลบ
บทส่งท้าย
ฟีเวอร์ฟิวเป็นสมุนไพรที่ได้รับการยอมรับอย่างดีทั้งในโลกการแพทย์แผนโบราณและสมัยใหม่ สำหรับไมเกรนและอาการปวดหัว เป็นหนึ่งในสมุนไพรบรรเทาอาการปวดหัวตามธรรมชาติ ไม่เพียงช่วยลดอาการไมเกรนเท่านั้น แต่ยังช่วยบรรเทาโรคข้ออักเสบรูมาตอยด์ รักษาโรคผิวหนัง อาจต่อสู้กับโรคมะเร็ง และป้องกันลิ่มเลือด นอกจากนี้ยังใช้รักษาอาการไข้ ปวดท้อง ปวดฟัน แมลงกัดต่อย ภาวะมีบุตรยาก ปัญหาเกี่ยวกับการมีประจำเดือนและการคลอดบุตร โรคสะเก็ดเงิน ภูมิแพ้ หอบหืด หูอื้อ เวียนศีรษะ คลื่นไส้และอาเจียน สารชีวเคมีพาร์ธีโนไลด์ในฟีเวอร์ฟิวถือว่ามีประโยชน์ต้านการอักเสบได้มากที่สุด
